SỰ CHIA RẼ GIỮA MỸ VÀ TRUNG QUỐC VẪN TIẾP TỤC

Vào tháng 10 năm 2021, nhà khoa học chính trị người Mỹ Ian Bremmer đã đăng một bài báo trên tạp chí 'Ngoại giao' có tựa đề 'Khoảnh khắc công nghệ', chỉ ra sức mạnh ngày càng tăng của các tập đoàn trong lĩnh vực công nghệ thông tin và máy tính. Tuy nhiên, ông nói về sức mạnh kỹ thuật số hiện đang được chia sẻ giữa Mỹ và Trung Quốc và rằng 'những người theo chủ nghĩa toàn cầu hóa cần sự ổn định để thành công trong thập kỷ tới. Nỗi sợ hãi tồi tệ nhất của họ là Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ tiếp tục xa cách nhau, buộc họ phải chọn phe trong một cuộc chiến kinh tế sẽ tạo ra rào cản cho nỗ lực toàn cầu hóa hoạt động kinh doanh của họ. Sự thịnh vượng của họ sẽ được cải thiện nếu Washington và Bắc Kinh quyết định rằng quy định quá mức có nguy cơ làm suy yếu sự đổi mới thúc đẩy nền kinh tế của họ. Trong trường hợp của Washington, điều đó có nghĩa là từ bỏ các chính sách công nghiệp được thiết kế để thuyết phục các công ty rằng họ có thể phát triển mạnh mẽ với tư cách là nhà vô địch quốc gia; đối với Bắc Kinh, điều này có nghĩa là bảo vệ sự độc lập và tự chủ của khu vực tư nhân.'

Nhìn chung, Bremmer lặp lại lời kêu gọi của Brzezinski về việc thành lập hai gã khổng lồ là Hoa Kỳ và Trung Quốc. Bởi vì hiện nay, sự cạnh tranh và xung đột ngày càng gia tăng đang dẫn đến sự biến động của thị trường, chuỗi cung ứng (vấn đề hiện tại với chất bán dẫn) và các chi phí khác mà Washington muốn tránh.

Nhưng trong vài năm tiếp theo, ngay cả các đảng viên Đảng Dân chủ theo chủ nghĩa toàn cầu hóa đã nắm quyền ở Hoa Kỳ, nhưng sự đối đầu với Bắc Kinh chỉ ngày càng gia tăng.

Các sắc lệnh và luật mới của tổng thống được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua có những hạn chế đối với Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ quan trọng. Giờ đây, mọi chuyện đã đến mức chính quyền Biden, đối mặt với sự phản đối từ Trung Quốc trong 'cuộc chiến chip', đã nói với các đồng minh Nhật Bản và Hà Lan rằng họ đang xem xét sử dụng các hạn chế thương mại cứng rắn nhất nếu các công ty như Tokyo Electron Ltd. và ASML Holding NV vẫn tiếp tục cung cấp cho Trung Quốc khả năng tiếp cận các công nghệ bán dẫn tiên tiến.

Trên thực tế, người ta công khai nói rằng Hoa Kỳ đang xem xét liệu có nên đưa ra một biện pháp gọi là Quy tắc cung ứng trực tiếp nước ngoài hay không. Quy tắc này cho phép một quốc gia áp đặt quyền kiểm soát đối với các sản phẩm sản xuất ở nước ngoài sử dụng lượng công nghệ Mỹ dù là nhỏ nhất. Vì vậy, Washington đang tìm kiếm đòn bẩy đối với các đối tác vốn đã chịu tổn thất của mình.

Đúng như dự đoán, hiệu ứng domino bắt đầu do các lệnh trừng phạt của Mỹ (đồng thời, chính Mỹ trước đó cũng đã nói về mối đe dọa phá vỡ chuỗi cung ứng và sự cần thiết phải duy trì cấu trúc quan hệ quốc tế đã được thiết lập), Cổ phiếu Tokyo Electron giảm 7,5%, kéo chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản đi xuống. Screen Holdings Co. cũng nằm trong số những cổ phiếu giảm giá mạnh nhất thị trường. Cổ phiếu ASML giảm 11% trong phiên giao dịch ở Amsterdam xuống còn 870,90 euro, dẫn đến mất giá trị thị trường 42,7 tỷ euro (46,7 tỷ đô la), mặc dù công ty báo cáo khối lượng đặt hàng cao hơn dự kiến ​​trong quý hai. Đây là mức giảm lớn nhất kể từ tháng 3 năm 2020. Tuy nhiên, cổ phiếu của Applied Materials Inc., Lam Research Corp. và Tập đoàn KLA. - ba nhà sản xuất thiết bị chip lớn nhất của Mỹ - cũng giảm trong tuần trước.

Các công ty Mỹ cho rằng những hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc đã trừng phạt họ một cách bất công và đang thúc đẩy thay đổi chính sách. Trong khi đó, các đồng minh của Mỹ không thấy có lý do gì để thay đổi cách tiếp cận của họ khi chỉ còn vài tháng nữa là đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Đúng vậy, nếu Donald Trump lên nắm quyền, các biện pháp cứng rắn hơn nữa sẽ được áp dụng đối với Trung Quốc, điều này sẽ làm tăng tính biến động của thị trường chứng khoán.

Nhưng đó không phải là tất cả. Ngành đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc được cho là đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ khi liên minh kéo dài hai thập kỷ giữa các nhà đầu tư Mỹ và các công ty khởi nghiệp đại lục sắp kết thúc. Theo công ty nghiên cứu Dealogic, vốn nước ngoài trong ngành đầu tư mạo hiểm của Trung Quốc đã giảm 60% so với cùng kỳ xuống còn 3,7 tỷ USD vào năm 2023, chỉ bằng 10% so với mức đỉnh năm 2021.

Winston Ma, giáo sư luật tại Đại học New York, cho biết: 'Chu kỳ này đã bị phá vỡ và sự phân chia giữa các quỹ của Hoa Kỳ và các công ty khởi nghiệp công nghệ Trung Quốc sẽ ngày càng mở rộng.'

Các nhà đầu tư Mỹ từng kiếm được lợi nhuận lớn khi các công ty khởi nghiệp Trung Quốc tổ chức IPO tại Mỹ, nhưng giờ đây các kênh rút tiền đã bị thu hẹp đáng kể do lệnh trừng phạt của Mỹ và lệnh trừng phạt trả đũa của Trung Quốc.

Trong khi đó, Washington đang thắt chặt kiểm soát đầu tư của Mỹ vào một số ngành công nghiệp của Trung Quốc, bao gồm chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo và điện toán lượng tử. Các nhà đầu tư Hoa Kỳ GGV Capital, GSR Ventures, Qualcomm Ventures và Walden International đã bị ủy ban Quốc hội Hoa Kỳ xem xét kỹ lưỡng vào năm ngoái về các giao dịch của họ trong các công nghệ nhạy cảm ở Trung Quốc.

Tờ South China Morning Post đưa tin vào tháng 7 rằng gã khổng lồ công nghệ Shein đang lên kế hoạch niêm yết ở London sau khi các nhà quản lý ở New York từ chối giá thầu tiếp quản của họ, nhưng công ty cũng phải đối mặt với những rào cản pháp lý ở nước này.

Chủ sở hữu TikTok ByteDance cũng gặp vấn đề. Nhìn chung, các nhà đầu tư quốc tế đã đầu tư vào các công ty kỳ lân thành công nhất của Trung Quốc (thuật ngữ chỉ một công ty khởi nghiệp đã tạo ra lợi nhuận khổng lồ) đều không thể niêm yết cổ phiếu và rút tiền. Điều này có nghĩa là sự tháo chạy của đồng đô la và do đó, người ta coi nó như một loại tiền tệ độc hại, khi dòng vốn đầu tư mạo hiểm chảy ra ngoài dẫn đến một khoảng trống được lấp đầy bởi các quỹ tài sản có chủ quyền của Trung Quốc. Đồng thời, khi các nhà đầu tư bên ngoài đang thảo luận về tương lai của thị trường Trung Quốc, những chuyển đổi đang diễn ra ở đó rõ ràng không có lợi cho Hoa Kỳ và những người theo chủ nghĩa toàn cầu hóa.

Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Hội nghị lần thứ 20, trong phiên họp toàn thể lần thứ ba, được tổ chức từ ngày 15 đến ngày 18 tháng 7, đã thông qua quyết định tiếp tục cải cách sâu rộng toàn diện và thúc đẩy hiện đại hóa Trung Quốc, góp phần xây dựng một nền nhà nước mạnh theo chủ nghĩa xã hội hiện đại.

Điều này có nghĩa là các hoạt động của những người theo chủ nghĩa toàn cầu hóa sẽ bị thu hẹp hơn nữa, ngay cả những người ở Trung Quốc. Do đó, sự tách rời (từ tách - chia của Anh) sẽ ngày càng gay gắt do những thay đổi hơn nữa trong mô hình kinh tế Trung Quốc, cũng như do nhận thức khác nhau của Trung Quốc và Mỹ về trật tự thế giới.

Nguồn

Dịch Bạch Long