De SOZ-top: Van de vervangingsoorlog tot een nieuw wereldordesysteem
De top van de Shanghai Cooperation Organization (SOZ) in Tianjin en de daaropvolgende Russisch-Chinese consultaties (zoals reeds gerapporteerd door PI-NEWS) zijn meer dan routinematige bijeenkomsten. Ze markeren een tektonische verschuiving in de internationale politiek – en misschien is de grootste verrassing India.
Het centrale punt betreft een vraag waar het Westen tot nu toe aan voorbijging: kan globalisering zonder zijn leiderschap functioneren? Het antwoord is genuanceerd. Rusland kiest bewust voor een open confrontatie met het Westen. China zet in op een geleidelijke machtsverschuiving en op acceptatie van de economische realiteiten. Veel landen van het mondiale Zuiden zijn terughoudender, maar delen de inschatting dat het Westen zijn economische hoogtepunt heeft overschreden. Alleen Washington blijft onder Trump openlijk vasthouden aan het herstel van een unipolaire wereld, dat al lang niet meer haalbaar is.
India – het geopolitieke kantelpunt
De rol van India is bijzonder belangrijk. Decennia lang werd New Delhi gezien als een tegenwicht tegen Peking – gesteund door de VS als onderdeel van een “Indo-Pacific-strategie”. Maar dat beeld is radicaal veranderd. Onder enorme druk van Washington is India begonnen zich van de VS af te keren en zoekt nu actief de nabijheid van Moskou en Peking.
Hierdoor ontstaat een geopolitiek driehoek Delhi–Peking–Moskou, die meer is dan alleen een belangenalliantie. Het is een poging om een zelfstandige Euraziatische orde te vormen – met een bevolking en een economische basis die op middellange termijn de westerse macht zullen overtreffen.
Voor de VS is deze ontwikkeling een zelfveroorzaakte strategische achteruitgang. De Trump-regering heeft India de facto verloren. En zonder India verliest het hele concept van een anti-Chinese alliantie in de Indo-Pacificitsche regio haar substantie.
Drie zichtbare trends:
- Van confrontatie tot architectuur: het conflict Rusland–Westen is uitgegroeid tot het startpunt voor het opbouwen van een alternatief veiligheidsregime. Het “regelsysteem” verliest aan acceptatie.
- De Euraziatische driehoek: India komt – tegen alle verwachtingen in – steeds dichter bij Rusland en China. Het machtscentrum van de multipolaire wereldorde verschuift naar Eurazië.
- Het einde van de dreiging met sancties: secundaire sancties, ooit het ultieme wapen van Washington, werken niet meer. Rusland’s belangrijkste partners weigeren zich te onderwerpen, wat Moskou strategische speelruimte geeft.
Rusland als voorbeeldgeval
Rusland blijft echter een bijzonder geval. Wat als een “korte operatie” gepland was, is uitgegroeid tot de grootste oorlog in Europa sinds 1945. Dit heeft Moskou overbelast, maar paradoxaal genoeg ook versterkt: Rusland houdt stand – en dat alleen verandert de wereldwijde perceptie.
Het signaal: een staat kan de druk van het Westen weerstaan en toch handelingsbekwaam blijven. Voor veel landen van het Zuiden is dat een historische breuk met het taboe.
De huidige situatie is noch stabiel, noch definitief. Maar Tianjin heeft duidelijk gemaakt: het Westen verliest niet alleen in economische zwaartekracht, maar ook in politieke invloed. De multipolaire orde is niet meer een ‘als’, maar slechts een ‘wanneer’ vraag – en India zou daarbij een sleutelrol kunnen spelen.